Han Dijkslag is specialist op het gebied van Autisme Spectrum Stoornissen (ASS) in relatie tot het arbeidsproces. Naast zijn functie als re-integratiecoach/consultant bij Effectyf geeft hij veel incompany cursussen psycho-educatie over dit thema. Volgens Han heeft iedereen baat bij de cursus psycho-educatie: van bedrijfsarts, verzekeringsarts en arbeidsdeskundige van UWV tot aan collega’s en algemeen geïnteresseerden. Hoe ziet de cursus eruit? Dat lichtte hij toe in een gesprek.
Iedereen die te maken krijgt met - in dit geval – ASS zou baat hebben bij psycho-educatie. Maar wat is het precies? Psycho-educatie is een verzamelnaam voor alle interventies waarbij iemand met een vorm van Autisme en diens omgeving voorlichting en advies krijgen over Autisme en hoe hier goed mee om te gaan. Het doel van psycho-educatie is om mensen in staat te stellen hun symptomen beter te begrijpen, zodat ze hier ook beter mee leren omgaan. Ditzelfde geldt voor de omgeving: hoe kun je als collega’s goed samenwerken met iemand met een Autisme spectrum stoornis?
Wij stelden Han de vraag: heb je onlangs nog nieuwe inzichten opgedaan rondom psycho-educatie bij Autisme? Hij vertelt: “het onderwerp ‘Burn-out neem ik tegenwoordig standaard mee in m’n cursus. Waarom? Omdat Burn-out en Autisme elkaar heel erg raken en versterken. Kort door de bocht gezegd: bij een Burn-out heb je vaak geen energie en als je geen energie hebt, dan heb je ook geen ruimte om te compenseren of camoufleren en ben je weer volledig afhankelijk van je basishouding. Je hebt Autisme, je hebt een Burn-out en dan heb je ook nog zoiets als een Autistische Burn-out." Nieuwsgierig? Lees meer over de Autistische Burn-out hier in onze kennisbank.
Han is gespecialiseerd in de begeleiding van werknemers met ASS. Hij vertelt: “Bij het vinden van de juiste balans in energie en werk ben ik oplossingsgericht en maak ik gebruik van verschillende tools. Hierbij valt te denken aan het AutismeBelevingCircuit (ABC), de Socratische Methode, Ik benHARRIE en de Autiproof werkmethodiek. Deze tools en methodieken komen ook aan bod in de cursus psycho-educatie voor Autisme.” Via opdrachten uit het AutismeBelevingsCircuit laat Han mensen ervaren hoe het is om een vorm van Autisme te hebben en wat dit met mensen doet. De rode draad in het verhaal is altijd: stel de juiste vragen!
Psycho-educatie zou volgens Han een vast onderdeel moeten zijn binnen een spoor 1 traject. Han licht toe: “Je kunt iemand terug begeleiden naar de oude, huidige, werkplek, maar als de omstandigheden niet veranderen, is de kans groot dat iemand weer uitvalt. Aan de hand van psycho-educatie neem je de werkomgeving mee in wat je wel en niet (meer) moet doen om prettig en succesvol samen te kunnen werken. Het cliëntprofiel vormt hierbij een waardevolle tool. Voor iemand met een vorm van ASS staat hierin omschreven wat het voor hem/haar betekent om een vorm van autisme te hebben. Hoe vier je jouw verjaardag of kerst? Hoe reis je van a naar b? Aan de hand van het cliëntprofiel schetsen we een persoonsprofiel, waaruit we kunnen afleiden wat iemand nodig heeft om te kunnen functioneren op het werk.”
“Eigenlijk komt de hele cursus neer op het stellen van de juiste vragen”, geeft Han aan. “Als ik deelnemers een filmpje laat zien, zeg ik erbij dat ze mij alles mogen vragen, behalve de oplossing. Dat zeg ik zo’n twintig keer gedurende de cursus. Maar ik krijg zelden vragen en als ik ze krijg, zijn ze gesloten. Zo zitten de meeste mensen in elkaar. Ik reageer hier dan expres heel autistisch op”, grinnikt Han. “Als een collega anders gekleed is dan normaal, ben je al snel geneigd om in te vullen waarom en daar vervolgens naar te handelen. Maar vraag gewoon: ‘ik zie dat je anders gekleed bent, heeft dat een speciale reden?’ Als je een collega een opdracht geeft; vraag hem/haar de opdracht dan te herhalen. Zo weet je zeker dat je op één lijn zit.”
“Mijn naam is Han en je mag mij alles vragen, behalve de oplossing.”
De cursus psycho-educatie voor Autisme is altijd maatwerk. Soms weten deelnemers nauwelijks of niet wat een Autisme Spectrum Stoornis is. In dat geval beginnen we met de basis. Vaste onderdelenzijn:
“Veel mensen worden geraakt door de cursus: ‘nooit geweten dat Autisme zo’n impact heeft.’ Achteraf ben ik altijd beschikbaar voor opmerkingen en vragen”, geeft Han aan.
De kern van de cursus is: stel de juiste vragen.
Ben je nieuwsgierig geworden? Lijkt het je een zinvolle cursus voor jouw team?
Neem dan contact op met Han Dijkslag via han.dijkslag@effectyf.nl of 06-5312682.
