12 fasen op weg naar een burn-out

De psychologen Herbert Freudenberger en Gail North hebben geconstateerd dat je in de aanloop naar een burn-out 12 fases doorloopt. De fases hoeven niet chronologisch plaats te vinden.

1. De dwang om jezelf te bewijzen

Dit begint vaak met buitensporige ambitie. En zeg nou zelf, wie was er nou niet ooit jong en ambitieus? Waarschijnlijk ben je net als ik opgegroeid met het idee van de maakbare wereld. Je kunt alles worden als je maar hard genoeg je best doet. De noodzaak om carrière te maken wordt er met de paplepel ingegoten. Als je carrière maakt, ga je geld verdienen en daar draait alles om in de kapitalistische wereld. De wil om jezelf te bewijzen verandert in een vastberadenheid die uiteindelijk dwangmatig wordt.

2. Je werkt harder

Omdat je probeert jezelf te bewijzen leg je de lat hoog. Het kan ook zijn dat je jezelf probeert aan te passen aan een organisatie waar je niet op je plek bent. Je verwacht veel van jezelf. Daardoor neem je meer hooi op je vork dan je normaliter zou doen. Je concentreert je volledig op je werk en schuift de rest opzij. Je geeft niet graag werk uit handen en creëert zo een onmisbaarheid. Je kunt zo mooi laten zien hoeveel werk jij in je eentje kunt verzetten en hoe onmisbaar je wel niet bent voor het bedrijf.

3. Je negeert je eigen behoeften

Omdat je je helemaal hebt toegespitst op je werk, heb je geen tijd meer voor andere dingen. Vrienden, familie, hobby’s, sporten, eten, drinken, slapen, het is allemaal niet noodzakelijk en niet belangrijk. Je houdt zo meer tijd over voor je werk.

4. Verplaatsing van conflicten

Je weet instinctmatig dat je iets niet goed doet maar kunt niet precies duiden waardoor dat komt. Je bent niet in staat de oorzaak te vinden van het conflict dat zich in jou begint af te spelen. Nu kunnen de eerste psychische symptomen tevoorschijn komen.

5. De herziening van je waarden

In deze fase begin je je af te sluiten voor anderen en conflicten te vermijden. Je negeert je lichamelijke klachten en behoeftes en je waarneming van de werkelijkheid veranderd.
Welke lichamelijke klachten je inmiddels ook hebt, stress is volgens jou in ieder geval niet de oorzaak.

6. Je ontkent opkomende problemen

Je wordt intoleranter en je hebt geen zin meer in sociale contacten. Als je toch sociaal moet doen voelt dat haast ondragelijk.
Al je problemen komen door de hoge tijdsdruk waaronder je werkt en de hoeveelheid werk die je moet doen.
De problemen hebben niets te maken met hoe je zelf bent veranderd vind je.

7. Je trekt je terug

Je hebt je sociale contacten geminimaliseerd en leeft bijna als een kluizenaar. Je probeert met man en macht te voldoen aan de verwachtingen van je werkgever en je werk precies uit te voeren zoals het moet. Om je toch wat te kunnen ontspannen is het mogelijk dat je soms naar de alcohol of drugs grijpt. Je kunt het gevoel hebben dat je geen richting meer in je leven hebt. Je situatie lijkt uitzichtloos.

8. Je gedrag verandert

Iedereen in je directe nabijheid, familie, vrienden en collega’s is het inmiddels opgevallen dat je je anders gedraagt.

9. Depersonalisatie

Je raakt het contact kwijt met jezelf. Het kan zelfs zijn dat je anderen of jezelf niet meer als waardevol beschouwd. Je hebt geen notie meer van je persoonlijke behoeftes en leeft in het heden. Je leven draait zich af als een eindeloos mechanisme.

10. Innerlijke leegte

Je voelt je leeg van binnen en om dit te compenseren kan je allerlei excessief gedrag gaan vertonen. Denk hierbij aan eetbuien, het nuttigen van teveel alcohol of drugs.

11. Depressie

Een burn-out kan samen gaan met een depressie. In dat geval voel je je uitgeput. Je situatie lijkt uitzichtloos. Je voelt je onverschillig en denkt dat je geen toekomst hebt. Het leven heeft geen zin meer. De typische symptomen van depressie komen tevoorschijn.

12. Het Burn-out Syndroom

Je stort fysiek en emotioneel volledig in elkaar. Het is nu echt tijd om hulp te gaan zoeken.

Moet je dit dan allemaal hebben voordat je een burn-out hebt? Het verschilt per persoon.

Maslach Burn-out Inventory test

Of je al deze fases moet hebben doorlopen voordat je kunt spreken van een burn-out kunnen we beoordelen aan de hand van de Maslach Burn-out Inventory test.

De Maslach Burn-out Inventory is de meest gebruikte test om een burn-out vast te stellen. De test is onderverdeeld in drie onderdelen:

‍
1. Uitputting
2. Depersonalisatie
3. Persoonlijke Prestaties

Als je goed kijkt naar de bovenstaande 12 fases kun je in de meeste fases wel één of twee onderdelen uit de Maslach Burn-out Inventory vinden. In bijvoorbeeld fase 3 en 4 zie je al de eerste tekenen van verwijdering van zichzelf of depersonalisatie en uitputting. In fase 5 en 6 zie je dat op het vlak van persoonlijke prestaties de onvrede toeneemt. Je werkt onder druk waardoor je minder voldoening uit je werk haalt. Ook uitputting speelt hier weer een rol. De Maslach Burn-out Inventory zegt dat je niet op alle drie de onderdelen hoog hoeft te scoren voordat je kunt spreken van een burn-out. Als iemand bijvoorbeeld hoog scoort op uitputting en laag op de andere twee onderdelen kan er toch al sprake zijn van een lichte burn-out. Het is dus niet zo dat je alle hierboven beschreven fases hoeft te doorlopen voordat je kunt spreken van een burn-out.

Heb je vragen hierover? Interesse in een traject bij Effectyf?
Neem contact op met een coach bij jou in de buurt.